Όταν παιδιά και γονείς κάνουν ξεχωριστές διακοπές

Οι ξεχωριστές διακοπές γονέων-παιδιών είναι μια ιδιαίτερη εμπειρία για την οικογένεια, η οποία υπό συνθήκες μπορεί να αποβεί εξαιρετικά ωφέλιμη και γόνιμη. Ακόμα, όμως, κι όταν τηρούνται όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις, η συνθήκη των ξεχωριστών διακοπών δεν παύει να είναι ένας αποχωρισμός.
Πολλοί γονείς φοβούνται ότι οποιοσδήποτε αποχωρισμός μπορεί να αποβεί τραυματικός για το παιδί τους. Στην πραγματικότητα η καθημερινότητά μας απαρτίζεται από μικρούς αποχωρισμούς, η αποτελεσματική διαχείριση των οποίων μας αφήνει όλους, μικρούς και μεγάλους, με περισσότερες γνώσεις και εφόδια για τη ζωή. Με τη σωστή προετοιμασία λοιπόν και τον κατάλληλο προγραμματισμό, αυτός ο πρόσκαιρος αποχωρισμός των διακοπών ενδέχεται να επιφέρει σημαντικά οφέλη για όλη την οικογένεια.
Πολύ συχνά, οι ξεχωριστές διακοπές προκύπτουν από μια ολιγοήμερη απόδραση του ζευγαριού, που συχνά συνδυάζεται με την παραμονή των παιδιών σε άτομα εμπιστοσύνης, που επίσης παραθερίζουν. Άλλες φορές, μπορεί το παιδί να πηγαίνει για λίγες εβδομάδες κατασκήνωση ή να περνά τους καλοκαιρινούς μήνες με τους παππούδες και τις γιαγιάδες σε κάποιο χωριό ή εξοχικό, ενώ οι γονείς εργάζονται.
Συνήθως, πριν τον αποχωρισμό τους από το παιδί, οι γονείς νιώθουν ότι πρέπει να του δώσουν αναλυτικές οδηγίες συμπεριφοράς. Το άγχος, η πίεση και πολλές φορές η ενοχή που νιώθουν οι γονείς, δημιουργούν ένα κλίμα αγχογόνο και πιεστικό, τόσο για τους ίδιους, όσο και για το παιδί. Η μη λεκτική επικοινωνία εδώ μπορεί να μην μεταφέρει επαρκώς την αγάπη και την τρυφερότητα, αλλά να έχει ένα βεβιασμένο διδακτικό χαρακτήρα που ενδέχεται να επιβαρύνει συναισθηματικά το παιδί. Ορισμένα παιδιά μάλιστα, στο σημείο αυτό μπορεί να αντιληφθούν τις ξεχωριστές διακοπές ως ένα είδος τιμωρίας.
Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, οι γονείς να μιλήσουν με ηρεμία και τρυφερότητα, να τονίσουν ότι θέλουν πραγματικά τα παιδιά να περάσουν όμορφα, να τους επισημάνουν ξεκάθαρα τα άτομα εμπιστοσύνης και να συμφωνήσουν από κοινού σε ένα πρόγραμμα καθημερινής επικοινωνίας. Παράλληλα, οι οδηγίες που αναμφίβολα θα δοθούν στα παιδιά είναι σημαντικό να εστιάσουν πρωτίστως στην ασφάλειά τους και σε καμία περίπτωση να μην αναλωθούν σε υπαγόρευση κανόνων συμπεριφοράς. Καλό είναι, επίσης, να ζητηθεί η γνώμη των παιδιών στον προγραμματισμό των διακοπών τους.
Εάν ωστόσο, ένα παιδί είναι κάθετα αρνητικό στην εμπειρία των ξεχωριστών διακοπών, οι γονείς θα πρέπει ίσως να αναβάλουν τα σχέδιά τους, καθώς δείχνει ότι δεν είναι ακόμα έτοιμο να διαχειριστεί αυτόν τον αποχωρισμό. Εάν το παιδί έχει αμφιβολίες και η ιδέα των ξεχωριστών διακοπών του προκαλεί ανάμεικτα και αντικρουόμενα συναισθήματα, οι γονείς μπορούν να κάνουν μαζί του μια λίστα με όλα αυτά που περιμένει να είναι ωραία στις διακοπές του και όλα αυτά που περιμένει να είναι άσχημα ή φοβάται. Είναι σημαντικό να τονίσουν τα θετικά, να βοηθήσουν το παιδί να φανταστεί την καθημερινότητά του στις διακοπές και να συζητήσουν για τις ανησυχίες και τους φόβους του. Για τα μικρότερα παιδιά έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία η σχέση του παιδιού με το πρόσωπο στο οποίο το εμπιστεύονται οι γονείς. Καλό είναι λοιπόν να εστιάσουν εκεί και παράλληλα να συμπεριλάβουν στη συζήτηση τα αντικείμενα που μπορεί να πάρει μαζί του.
Μια επίσης καλή ιδέα είναι να συμφωνηθεί ανταλλαγή δώρων κατά την επανασύνδεση. Οι γονείς μπορούν να υποσχεθούν ένα δώρο- έκπληξη και το παιδί να τους δωρίσει κάποια από τις κατασκευές, τις χειροτεχνίες ή τις ζωγραφιές που θα κάνει κατά τη διάρκεια των διακοπών. Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να σχεδιαστούν από κοινού διασκεδαστικές δραστηριότητες για το παιδί, όπως για παράδειγμα ζωγραφιές ή κατασκευές που θα μπορεί να κάνει κάθε μέρα για το διάστημα που θα είναι χώρια από τους γονείς. Πριν τις διακοπές μπορούν όλοι μαζί να ψωνίσουν τα υλικά που χρειάζονται και να συμφωνήσουν ότι, καθημερινά το παιδί θα στέλνει φωτογραφίες από αυτά που φτιάχνει. Επιπλέον, κάποιες οικογενειακές συνήθειες μπορούν να συνεχιστούν με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως είναι για παράδειγμα η ανάγνωση ενός παραμυθιού πριν τον ύπνο.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, πέρα από το άγχος αποχωρισμού των παιδιών, οι γονείς έχουν να διαχειριστούν και το δικό τους άγχος, καθώς και το αίσθημα ενοχής που συνήθως συνοδεύει την απόφαση για χωριστές διακοπές. Τα σενάρια του τύπου «τι θα συμβεί εάν…» βασανίζουν όλους τους γονείς, πριν ακόμα πάρουν την απόφαση και συνεχίζουν μέχρι την επανασύνδεσή τους με τα παιδιά.
Η αλήθεια είναι ότι τα σενάρια μάλλον δε θα σταματήσουν ποτέ. Μπορούν, όμως, να περιοριστούν και να μειωθεί το άγχος και η δυσφορία που τα συνοδεύουν, τόσο με τη σωστή οργάνωση και προετοιμασία, όσο και με την ύπαρξη ενός ισχυρού υποστηρικτικού δικτύου από άτομα αδιαφιλονίκητης εμπιστοσύνης που θα μπορέσουν να παρέμβουν ουσιαστικά, ανά πάσα στιγμή εάν αυτό χρειαστεί. Σε κάθε περίπτωση εάν κατά την καθημερινή επικοινωνία οι γονείς αντιληφτούν ότι το παιδί δεν περνάει καλά ή δυσφορεί, θα πρέπει να προγραμματίσουν την επιστροφή του στο σπίτι.