Κορωνοϊός και κατοικίδια

Πολλοί κηδεμόνες ζώων ανησυχούν για το αν ο κορωνοϊός μπορεί να κολλήσει τα ίδια και αν αυτά με την σειρά τους μπορούν να τον μεταδώσουν σε άλλα μέλη της οικογένειας. Οι απόψεις είναι διφορούμενες γύρω από την μετάδοση του SARS-CoV-2 στα ζώα παρόλα αυτά, νέες έρευνες δείχνουν ότι ο άνθρωπος μπορεί να μεταδώσει στον σκύλο και στη γάτα την Covid-19, χωρίς όμως αυτά να απειλούν άμεσα τη δημόσια υγεία. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν τα κατοικίδια ζώα, των οποίων οι κηδεμόνες νοσούν και βρίσκονται σε στενή επαφή μαζί τους.
Ο κορωνοϊός μεταξύ ανθρώπων εξαπλώνεται κυρίως μέσω σταγονιδίων στον αέρα και με το ίδιο τρόπο μεταδίδεται και στα κατοικίδια ζώα, με την μόνη διαφορά ότι ο ιός δεν μεταδίδεται μεταξύ κατοικίδιων ζώων που έρχονται σε επαφή (από σκύλο σε σκύλο ή από γάτα σε σκύλο κτλ). Η κύρια ανησυχία ωστόσο, δεν είναι η υγεία των ζώων, καθώς συνήθως δεν παρουσιάζουν ή έχουν ήπια συμπτώματα (όπως βήχα, ρινική καταρροή, διάρροια και σπανιότερα σοβαρότερα όπως μυοκαρδίτιδα), αλλά ο πιθανός κίνδυνος τα κατοικίδια αυτά να λειτουργήσουν ως δεξαμενή του ιού και να τον μεταδώσουν στον ανθρώπινο πληθυσμό.
Ο κορωνοϊός ως γνωστόν, πέραν της άμεσης επαφής, μεταδίδεται και από την επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα. Μπορεί το ποσοστό μετάδοσης να είναι χαμηλό, αλλά όπως τα καθημερινά αντικείμενα που χρησιμοποιούμε μπορεί να είναι εν δυνάμει πηγές μόλυνσης, το ίδιο ισχύει και για τα κατοικίδια ζώα που έρχονται σε άμεση επαφή με ενεργά κρούσματα.
Σε κάποιες χώρες έχει ήδη εγκριθεί το εμβόλιο «Carnivac-Cov» για γάτες, σκύλους, αλεπούδες και μινκ κατά της νόσου Covid – 19, με σκοπό να ελαττώσουν τις πιθανότητες μετάδοσης ενώ η προληπτική εξέταση πραγματοποιείται σε όλο και περισσότερες χώρες της Ευρώπης με σκοπό την άμεση ανίχνευση του ιού.
Παρακάτω παρατίθενται μερικές συμβουλές και μετρά πρόληψης έναντι της έμμεσης μετάδοσης, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων:
Φροντίζουμε να:
• Καθαρίζουμε τακτικά τα αντικείμενα των κατοικίδιων είτε με υγρά αντισηπτικά μαντηλάκια καθαρισμού είτε με σαπούνι και νερό.
• Περιορίζουμε αν είναι εφικτό τις βόλτες σε κοινόχρηστους χώρους υψηλού συνωστισμού όπως γήπεδα, πλατείες ή πάρκα σκύλων.
• Αποφεύγουμε την άμεση επαφή του κατοικίδιου με νοσούντες.
• Καθαρίζουμε καλά τα πόδια τους, το τρίχωμα και την μύτη τους, μετά τις βόλτες.
Κηδεμόνες που έχουν διαγνωστεί με κορωνοϊό, θα πρέπει να φροντίσουν να λαμβάνουν περιοριστικά μέτρα στην οικία τους.
• Περιορισμό άσκοπων χειρισμών και παιχνιδιώ,ν όσο αυτό είναι δυνατόν.
• Συχνό πλύσιμο των χεριών τους με αντισηπτικό σαπούνι.
• Χρήση ειδικής μάσκας K95 και όχι άμεση επαφή του πρόσωπου τους με το κατοικίδιο, ειδικά αν αυτό έρχεται σε επαφή και με άλλα μέλη της οικογένειας. Ο ιός βρίσκεται στις εκκρίσεις των νοσούντων και υπάρχουν πιθανότητες μετάδοσης στο περιβάλλον και στα κατοικίδια.
• Περιορισμό του κατοικίδιου σε ένα ευρύχωρο δωμάτιο.
• Συχνό αερισμό του χώρου.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα ζώα μπορούν να μεταφέρουν τον ιό όμως θεωρείται ότι ο ιός επιβιώνει για μικρό χρονικό διάστημα στο τρίχωμα τους. Οι έρευνες βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη γι’ αυτό και η πρόληψη είναι σημαντικό κομμάτι της αντιμέτωπης της κατάστασης που ζούμε. Με τις επίσημες έρευνες, τα κατοικίδια δεν παίζουν ρόλο στην πανδημία και δεν έχουν αναφερθεί επίσημα περιστατικά μετάδοσης από κατοικίδια σε ανθρώπους.
Τα κατοικίδια μας πρέπει να συμπεριληφθούν στο σχέδιο ετοιμότητας της οικογένειας. Για παράδειγμα, εάν νοσήσουν οι κηδεμόνες θα πρέπει να έχουν προβλέψει να έχουν επιπλέον φαγητό για τα κατοικίδια τους. Επίσης θα πρέπει να ενημερώσουν πιθανούς συγγενείς ή φίλους που μπορούν να αναλάβουν τις ανάγκες σε σίτιση, τις βόλτες ή τη φαρμακευτική αγωγή του κατοικίδιου.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μειώσουμε την φροντίδα μας απέναντι στα αδέσποτα ζώα, αρκεί να τηρούμε τους σωστούς κανόνες υγιεινής. Σε κάθε περίπτωση όμως, αν ένα ζώο παρουσιάσει περίεργα συμπτώματα, ο ιδιοκτήτης του οφείλει να απευθυνθεί στις αρμόδιες υγειονομικές αρχές και στον κτηνίατρο, λαμβάνοντας πάντα τα παραπάνω μέτρα προστασίας. Το κύριο μέλημα μας είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας και της υγείας των ίδιων των ζώων, μέσω της σωστής πρόληψης.
Ενημερωθείτε από τον θεράποντα κτηνίατρο που παρακολουθεί το σκυλάκι σας για οποιαδήποτε εξέλιξη. Είναι ο πλέον αρμόδιος για να σας καθοδηγήσει κατάλληλα.
• Els Broens director of the Veterinary Microbiological Diagnostic Center (VMDC) of the Faculty of Veterinary Medicine. www.uu.nl/vmdc
• Dorothee Bienzle DVM Guelph, M.Sc. Guelph; PhD McMaster, Diplomate ACVP
• www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov
• www.sciencemag.org/news/2020/03/quarantine-cat-disinfect-dog-latest-advice-about-coronavirus-and-your-pets