top of page

ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗ

Δρ. Μιχαήλ Κακέπης, Δερματολόγος/Αφροδισιολόγος, FB: Mdkakepis Ig: Kakepismd

26 Οκτ 2022

Η τριχόπτωση, είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο, που απαντάται πρακτικά σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και που έχει μια ποικιλία αιτιών, από τις πιο απλές (π.χ. εποχιακή τριχόπτωση), μέχρι τις πιο σύνθετες και σοβαρές (καρκίνος, χρόνια συστηματικά νοσήματα). Δεν είναι υπερβολή να αναφερθεί ότι τα περισσότερα από τα νοσήματα που υπάρχουν μπορούν να προκαλέσουν κάποιου βαθμού τριχόπτωση.

Καθημερινά, όλοι χάνουμε έναν αριθμό τριχών ενώ ταυτόχρονα δημιουργούνται και αναγεννιούνται άλλες τρίχες, ούτως ώστε να υπάρχει μια ισορροπία η οποία θα διατηρεί περίπου σταθερό τον αριθμό των τριχών.

Στάδια ανάπτυξης της τρίχας

Τα στάδια ανάπτυξης της τρίχας, είναι το αναγενές, όπου αναπτύσσονται, το τελογενές όπου βρίσκονται σε μια σταθερή κατάσταση και το καταγενές όπου σιγά σιγά, συρρικνώνονται και πέφτουν.

Καθημερινά, εκτιμάται ότι όλοι χάνουμε από 80 έως 160 τρίχες. Όταν το ισοζύγιο των τριχών που αναπτύσσονται και φυτρώνουν, με αυτών που πέφτουν διαταραχθεί, τότε έχουμε την τριχόπτωση. Εάν η τριχόπτωση επιμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, οδηγεί σε αραίωση του τριχωτού της κεφαλής και σταδιακά, σε αλωπεκία.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι υπάρχουν και φυσιολογικές διακυμάνσεις του αριθμού των τριχών που εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Το φύλο, η φυλή, η κληρονομικότητα αλλά και η ηλικία είναι μερικοί από αυτούς.

Όλοι γνωρίζουμε ότι τα βρέφη και τα νεογνά, έχουν λίγες τρίχες οι οποίες αυξάνονται σταδιακά μέχρι την εφηβεία και την νεανική ηλικία και από εκεί και πέρα αρχίζουν να εκπίπτουν (μετά την ηλικία των 30 σταδιακά). Αυτό γίνεται πιο έντονο στις γυναίκες μετά την φάση της εμμηνόπαυση και στους άντρες συνήθως μετά τα 50.

ΕΙΔΗ ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗΣ:
Με βάση την έκταση της: Εντοπισμένη & διάχυτη,
Με βάση αν είναι πρόσφατη ή όχι : Οξεία & χρόνια.

ΑΙΤΙΕΣ ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗΣ:
Όπως ήδη αναφέρθηκε, οι αιτίες της είναι πολλές. Το άγχος, η κακή διατροφή, η έλλειψη ύπνου, το κάπνισμα, οι εντατικές δίαιτες με απότομη απώλεια κιλών σε μικρό χρονικό διάστημα, η έλλειψη κάποιου ιχνοστοιχείου ή ουσίας, όπως ο σίδηρος σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας λόγω της αιμορραγίας της περιόδου, η έλλειψη βιταμίνης D, ψευδαργύρου, η κληρονομικότητα, η επιβάρυνση του τριχωτού της κεφαλής με χημικούς παράγοντες ή προϊόντα styling (χημικές βαφές, πηλός, ζελέ, λακ, μαλακτικά κ.ά), η μηχανική επιβάρυνση σε ψυχολογικό υπόβαρθρο (αλωπεκία από έλξη), τα ιδιαίτερα κουρέματα και χτενίσματα (π.χ. ράστα), Η έντονη ενασχόληση με το τριχωτό της κεφαλής (βούρτσισμα, χτένισμα για πολύ ώρα) και η θερμική καταπόνηση της τρίχας (λούσιμο με καυτό νερό ή πιστολάκι συχνό και για πολύ ώρα).

Τα φάρμακα είναι ένα πολύ συνηθισμένο αίτιο τριχόπτωσης και ιδιαίτερα ορισμένες κατηγορίες όπως τα χημειοθεραπευτικά, τα ορμονικά σκευάσματα, οι αναστολείς αυξητικών παραγόντων, τα ρετινοειδή, τα διουρητικά, τα ανοσοκατασταλτικά ενώ οποιοδήποτε φάρμακο χορηγείται για οποιονδήποτε λόγο μπορεί να προκαλέσει τριχόπτωση.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ & ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗ
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η τριχόπτωση μπορεί να αντανακλά την εκδήλωση κάποιων νοσημάτων:
• Συστηματικά νοσημάτα: Αναιμία, αυτοάνοσα νοσήματα, (συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, γυροειδής αλωπεκία, ομαλός λειχήνας κ.ά.),
• Δερματολογικά νοσήματα: Ψωρίαση, ο θυλακικός λειχήνας, η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
• Η τριχόπτωση μπορεί να είναι συχνό σύμπτωμα ή και πρώιμο ακόμη σε κάποιους καρκίνους. Τριχόπτωση παρατηρείται ύστερα από ακτινοθεραπεία για όγκους.
• Επίσης, ορμονικά νοσήματα ή ορμονικές μεταβολές στον οργανισμό προκαλούν τριχόπτωση. Αυτές, οι αλλαγές είναι πιο έντονες στις γυναίκες, όπως η εγκυμοσύνη, η έμμηνος ρύση, ο θηλασμός, η εμμηνόπαυση. Ακόμα και το άγχος, προκαλεί έκκριση ορμονών όπως η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη που επηρεάζουν τις ορμόνες.
• Νοσήματα ενδοκρινολογικά: Οι θυρεοειδοπάθειες, η νόσος του Cushing, η νόσος του Addison, το φαιοχρωμοκύτωμα, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, αύξηση ανδρογόνων σε γυναίκες.
• Η τριχόπτωση, απαντάται και ύστερα από έντονες καταπονήσεις του οργανισμού, ύστερα από μακροχρόνιες νοσηλείες ή χειρουργεία ενώ είναι πολύ συχνή μετά από μικροβιακές ή ιογενείς λοιμώξεις και ιδιαίτερα κατά την φάση της ανάρρωσης. Φαίνεται πως ο οργανισμός ξοδεύει τις εφεδρείες του για να υπερνικήσει την λοίμωξη και κατά κάποιο τρόπο υπάρχει ένδεια ενέργειας και αποθεμάτων για να ενισχύσει την τρίχα η οποία πέφτει.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗΣ

Υπάρχουν πλέον πολλά «όπλα» που έχουμε στην διάθεση μας για την διάγνωση και την αξιολόγηση της τριχόπτωσης. Η κλινική εικόνα, το ιστορικό, η δερματοσκόπηση, δηλαδή η μικροσκόπηση του δέρματος, το τριχοριζόγραμμα και το φώτοτριχοριζόγραμμα, η δοκιμασία έλξης, (traction test), αλλά και οι κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις αναλόγως του αιτίου, χρησιμοποιούνται ευρέως.

Η αντιμετώπιση της τριχόπτωσης ποικίλει αναλόγως του αιτίου.
Αν λείπει κάποιο ιχνοστοιχείο όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, η κυστίνη ή η βιταμίνη D, χορηγούνται.
Αν οφείλεται σε ορμονικούς παράγοντες (θυρεοειδοπάθεια, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών) πρέπει να αντιμετωπιστεί το υποκείμενο αίτιο.
Αν οφείλεται σε συστηματικό νόσημα ή φάρμακο, εάν αντιμετωπιστεί το νόσημα ή διακοπεί το φάρμακο, αποκαθίσταται.
Σίγουρα, τοπικοί παράγοντες που επιβαρύνουν όπως οι χημικές βαφές, ο πηλός, η λακ, το καυτό νερό στο λούσιμο και το έντονο βούρτσισμα, πρέπει να περιοριστούν.

Αγωγές κατά της Τριχόπτωσης
Βοηθούν πολύ οι τοπικές αγωγές που περιέχουν πολλούς παράγοντες τριχοτόνωσης όπως κορτιζόνη, μινοξιδίλη, αμινεξίλη, λατανοπρόστη, redensyl, saw palmetto, δαφνέλαιο κ.ά.
Επίσης, σαμπουάν φαρμακευτικά κατά της τριχόπτωσης, που προκαλούν υπεραιμία και αύξηση της ροής στον τριχικό θύλακο, είναι σημαντικά όπως και η από του στόματος χορήγηση βιταμινών, ιχνοστοιχείων και αμινοξέων όταν χρειάζεται.

Πάντως, πρέπει να τονιστεί ότι οι θεραπείες της τριχόπτωσης, είναι μακροχρόνιες και απαιτούν συμμόρφωση από την πλευρά των ασθενών, ενώ τα αποτελέσματα δεν φαίνονται νωρίτερα από το τρίμηνο, με την αναστολή της τριχόπτωσης αρχικά και στη συνέχεια υπάρχει και επανέκφυση σε κάποιους.

Επεμβατικές θεραπείες κατά της Τριχόπτωσης
Σε πιο ανθεκτικές περιπτώσεις τριχόπτωσης, μπορούν να εφαρμοστούν επεμβατικές θεραπείες όπως η μέσοθεραπεία που είναι ενέσιμη θεραπεία ουσιών, που ενισχύουν το τριχωτό όπως αυτές που αναφέρθηκαν πιο πάνω, τοπικά στο τριχωτό της κεφαλής, μια φορά τον μήνα περίπου για 5-6 φορές και στη συνέχεια συντήρηση μια φορά το τρίμηνο, με καλά αποτελέσματα.
Το PRP που γίνεται με τον ίδιο τρόπο και το ίδιο πρωτόκολλο με την μεσοθεραπεία, αλλά εδώ αφορά το αίμα του ίδιου του ασθενή που υφίσταται μια διαδικασία φυγοκέντρησης, σε ειδική συσκευή, η οποία διαχωρίζει το αίμα σε κλάσματα δηλαδή υποπεριοχές και επιλέγουμε το πιο πλούσιο σε αιμοπετάλια και αυξητικούς παράγοντες κλάσμα αίματος, το οποίο και ενισχύει την τριχοφυία.
Φυσικά, στις πιο χρόνιες περιπτώσεις και στην εγκατεστημένη αραίωση, η μεταμόσχευση μαλλιών είναι ο βασιλιάς των επεμβατικών θεραπειών με το πιο μόνιμο και σίγουρο αποτέλεσμα.

…και κάτι ΝΕΟ!
Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί και μια καινοτομία που αφορά την θεραπεία της τριχόπτωσης και έχει γίνει τάση τα τελευταία χρόνια με ευρύτερη εφαρμογή και σε άλλες παθήσεις στην ιατρική. Πρόκειται για την εξατομικευμένη θεραπεία που βασίζεται στην διενέργεια γενετικού test (tricho-test) που λαμβάνεται από το σάλιο του ασθενή με μπατονέτα και στη συνέχεια, το δείγμα αποστέλλεται σε ειδικό εργαστήριο στο εξωτερικό, όπου αποτυπώνεται το γενετικό προφίλ του ασθενή το σχετιζόμενο με την τριχόπτωση και προτείνεται εξατομικευμένη θεραπεία αναλόγως του αποτελέσματος. Έτσι ο κάθε ασθενής έχει την δική του αποκλειστική θεραπεία που ανταποκρίνεται στο γενετικό του προφίλ.

bottom of page