top of page

Αλλεργίες της Άνοιξης

Γεώργιος Π. Λούρμπας, Ειδικός Αλλεργιολόγος, www.alergiologos.gr

21 Απρ 2023

Η Άνοιξη είναι μια όμορφη εποχή του χρόνου, η εποχή που η φύση αναγεννάται. Για ορισμένα άτομα όμως, είναι η απαρχή της εμφάνισης συμπτωμάτων της Αλλεργίας με εποχική επιπεφυκίτιδα, ρινίτιδα, άσθμα και εξανθήματα. Αυτές οι εποχικές αλλεργίες αφορούν ένα μεγάλο μέρος των συνανθρώπων μας αν σκεφτούμε πως ένας στους τρεις θα αναπτύξει κάποιου είδους αλλεργία κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Γνωριμία με τις Αλλεργίες της Άνοιξης

Η εποχική αλλεργική επιπεφυκίτιδα εμφανίζεται με κνησμό (φαγούρα) στα μάτια που είναι κόκκινα και με την αίσθηση πως υπάρχει ένα ξένο σώμα σε αυτά. Η αλλεργική ρινίτιδα εκδηλώνεται συνήθως με έντονο κνησμό στη μύτη, συνεχής υδαρή καταρροή (μύτη που «τρέχει» υγρό σα νερό), πολύ συχνά και έντονα φταρνίσματα, ρινική συμφόρηση που μπορεί να οδηγήσει και σε ιγμορίτιδα με επακόλουθο πονοκέφαλο. Συνήθως συνυπάρχει έντονος κνησμός στην υπερώα, το φάρυγγα και στο λάρυγγα (εσωτερικά στο λαιμό), που μπορεί να προκαλεί βήχα συνήθως ξηρό και ενοχλητικό.

Η εκδήλωση των τελευταίων συμπτωμάτων μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση αλλεργικού βρογχικού άσθματος ή την επιδείνωση του ήδη υπάρχοντος. Όλα αυτά βέβαια έχουν τον ένοχο τους που είναι τα εποχικά αεροαλλεργιογόνα δηλαδή τις ουσίες αυτές που υπάρχουν και μεταφέρονται με τον αέρα και «γεννάνε τις αλλεργίες». Αυτά είναι οι γύρεις των φυτών αλλά και οι μύκητες της ατμόσφαιρας που αν και υπάρχουν όλο το χρόνο, παρουσιάζουν εποχική έξαρση την Άνοιξη.

Η αλλεργική ρινίτιδα εκδηλώνεται πιο συχνά στην εφηβεία και στην νεαρή ενήλικο ζωή αλλά μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία ανάλογα με το περιβάλλον του ατόμου και την έκθεση του στα αεροαλλεργιογόνα. Η αλλεργική ρινίτιδα δεν είναι αθώα, αν σκεφτούμε πως το 90% των ασθενών με άσθμα είχαν αλλεργική ρινίτιδα πριν εμφανιστεί αυτό οπότε κατανοούμε το πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει.

Το βρογχικό άσθμα είναι χρόνια νόσος των πνευμόνων. Χαρακτηρίζεται από βήχα, ο οποίος είναι ξηρός και εμφανίζεται νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, με αίσθημα βάρους ή πίεσης στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή και συριγμό στην εκπνοή (“βράσιμο” ή “γατάκια”). Και εδώ η αλλεργία οφείλεται σε κάποιον εξωτερικό παράγοντα, το αλλεργιογόνο, το οποίο όπως και στην περίπτωση της αλλεργικής ρινίτιδας μπορεί να είναι γύρη, ακάρεα οικιακής σκόνης, μύκητες της ατμόσφαιρας και επιθήλια ζώων όπως σκύλος, γάτα ή και άλλα ζωάκια που μπορεί να υπάρχουν στο περιβάλλον του ασθενούς όπως hamster, άλογο, κουνέλι, κλπ. και χαρακτηρίζεται τότε ως αλλεργικό βρογχικό άσθμα.

Το 8-15% των παιδιών, και πιο συχνά τα αγόρια, θα εμφανίσουν αλλεργικό βρογχικό άσθμα στην παιδική ηλικία. Στατιστικά μιλώντας το 35-50% των παιδιών στην εφηβεία σταματούν να έχουν πρόβλημα, όμως τα μισά από αυτά θα εκδηλώσουν ξανά συμπτώματα άσθματος στην ηλικία μεταξύ 25-35 ετών.

Εκτός από τα αναπνευστικά προβλήματα, την Άνοιξη μπορεί να εκδηλωθούν και συμπτώματα στο δέρμα. Τα πιο συνηθισμένα είναι τα εξανθήματα τύπου κνίδωσης εξ’ επαφής που εμφανίζονται όταν το δέρμα έρχεται σε επαφή με κάποια ουσία που το ερεθίζει, όπως π.χ. τα τριχίδια της κάμπιας. Αρχικά, εμφανίζεται ερεθισμός του δέρματος στα σημεία επαφής, που κατόπιν θα οδηγήσει σε εξάνθημα, κυρίως στα εκτεθειμένα μέρη του σώματος, όπως στο λαιμό και στο πρόσωπο, με έντονο κνησμό.

Την Άνοιξη επίσης είναι συχνές οι αλλεργίες μετά από τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας. Η συνήθης αναμενόμενη αντίδραση είναι τοπικό οίδημα, πόνος και έντονο αίσθημα κνησμού στο σημείο του νυγμού που αντιμετωπίζεται με τοπικά επιθέματα αμμωνίας και αντιϊσταμινική και κορτιζονούχα αλοιφή.

Στα άτομα που έχουν αλλεργία στο δηλητήριο της μέλισσας ή σφήκας μπορεί να εκδηλωθεί έντονη και μεγάλη αντίδραση στο σημείο του τσιμπήματος και κάποια ή όλα από τα παρακάτω συμπτώματα, όπως εξανθήματα κνίδωσης σε όλο το σώμα, συμπτώματα ρινίτιδας, αίσθημα δύσπνοιας, ζάλη με ταχυκαρδία, εμβοές ωτών και εφίδρωση. Τα επεισόδια αυτά μπορεί να εξελιχθούν ως πολύ επικίνδυνα και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Θα πρέπει να υπάρχει πάντα ένα σετ αντιμετώπισης με φάρμακα περιλαμβανομένης και αυτοενέσιμης αδρεναλίνης για χρήση με βάση τις οδηγίες του Αλλεργιολόγου.

Έχω αλλεργία;

Το βασικό κλειδί για τη διάγνωση των αλλεργικών παθήσεων του αναπνευστικού βασίζεται στη λήψη εκτενούς, πλήρους και λεπτομερέστατου ιστορικού και στη διενέργεια δερματικών δοκιμασιών δια νυγμού (skin prick tests) από Αλλεργιολόγο, με εκχυλίσματα που περιέχουν τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα και γίνεται στο χώρο του ιατρείου. Η σπιρομέτρηση είναι μια απλή και χρήσιμη εξέταση των πνευμόνων για τον έλεγχο της αναπνευστικής λειτουργίας, ενώ μπορεί να διενεργηθούν και αιματολογικές εξετάσεις.

Τι κάνω για τη θεραπεία της αλλεργίας;

Η αντιμετώπιση των αλλεργικών παθήσεων στηρίζεται στην αποφυγή του υπεύθυνου αλλεργιογόνου και τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής η οποία μειώνει ή σταματά τα συμπτώματα. Η πλήρης απαλλαγή από αυτές και μοναδική αιτιολογική θεραπεία είναι η ανοσοθεραπεία ή θεραπεία απευαισθητοποίησης που διενεργούνται από ειδικό Αλλεργιολόγο. Αφού έχει εντοπιστεί το υπεύθυνο αλλεργιογόνο ακολούθως αυτό χορηγείται σταδιακά σε ολοένα αυξανόμενη δόση ώστε ο οργανισμός να συνηθίσει την ουσία αυτή και να μην τον ενοχλεί. Η έγκαιρη διερεύνηση και διάγνωση από Αλλεργιολόγο θα οδηγήσει στην επίλυση της αλλεργίας, που με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα θα δώσει την ποιότητα στην ζωή των ασθενών μας.

bottom of page