Έγκαυμα από τον ήλιο, συμβαίνει...

Έγκαυμα από τον ήλιο, συμβαίνει... Πώς θα το αποτρέψεις και θα το αντιμετωπίσεις!

Ζούμε σε μία χώρα που ο ήλιος είναι «παρών» σχεδόν όλο τον χρόνο. Είναι πάρα πολλές οι μέρες της ηλιοφάνειας και εμφανίζονται πολύ μεγάλα ηλιόλουστα διαστήματα, τόσο, που θεωρούμε τον ήλιο αυτονόητο. Όσο οι καλοκαιρινοί μήνες πλησιάζουν η έκθεση στον ήλιο μπορεί να γίνει επικίνδυνη, γι’ αυτό και πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Η πιο άμεση και εμφανής επίπτωση της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο είναι το ηλιακό έγκαυμα. Τι είναι λοιπόν, το ηλιακό έγκαυμα, ποια είναι τα σημάδια του, ποιοι είναι οι κίνδυνοι για το δέρμα και πώς θα προστατευτείς από αυτό;

Το ηλιακό έγκαυμα είναι ο όρος, που περιγράφει τη βλάβη ή κάκωση του δέρματος, από την οξεία επίδραση της ακτινοβολίας του ήλιου. Είναι μια φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού στη βλάβη που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) στα εξωτερικά στρώματα του δέρματος. Ο ήλιος αρχικά προσβάλλει τα επιφανειακά στρώματα του δέρματος και όσο αυξάνεται η έκθεση, η ακτινοβολία διεισδύει σε βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας.
Το ηλιακό έγκαυμα κατηγοριοποιείται ανάλογα το βαθμό και τη σοβαρότητα του, είτε παρατηρώντας απλό ερύθημα (κοκκίνισμα), ευαισθησία ή πόνο στην αφή στην πάσχουσα περιοχή, είτε ακόμα και με επιδείνωση των συμπτωμάτων με την εμφάνιση σε ορισμένες περιπτώσεις οιδήματος ή φυσαλίδων. Η χρόνια και υπερβολική έκθεση στον ήλιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πρόωρη γήρανση του δέρματος και την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνο του δέρματος.
Η διακύμανση της σοβαρότητας ενός εγκαύματος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως ο τύπος του δέρματος (άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο), σημαντικό ρόλο παίζει επίσης η διάρκεια έκθεσης, η ώρα της ημέρας, η εποχή, το υψόμετρο, η αντανάκλαση και το αν εφαρμόζεται προστασία με αντηλιακά ή ρουχισμό.
Τα εγκαύματα, μάλιστα, λειτουργούν αθροιστικά, δηλαδή όσες περισσότερες φορές συμβαίνουν, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανιστεί μία σοβαρότερη βλάβη στην επιδερμίδα, όπως το μελάνωμα. Γι’ αυτό κρίνεται απαραίτητη η προστασία του δέρματος και η πρόληψη των ηλιακών εγκαυμάτων.

Πως μπορούμε, λοιπόν, να αποτρέψουμε το ηλιακό έγκαυμα και να διατηρήσουμε το δέρμα μας ασφαλές;

Αρχικά, είναι σημαντικό να προστατευτούμε τις ώρες που ήλιος είναι έντονος και να αποφύγουμε την απευθείας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ιδιαίτερα τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες. Προτιμούμε λοιπόν, είτε την παραμονή σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, είτε σε σκιερά σημεία. Κατά την παραμονή σε εξωτερικούς χώρους είναι σημαντική η επιλογή κατάλληλου ανοιχτόχρωμου ρουχισμού, καθώς απορροφά λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία, όπως και η χρήση καπέλου και γυαλιών ηλίου, αφού το κρανίο δεν προστατεύεται διαφορετικά. Τέλος, δεν πρέπει ποτέ να αμελούμε τη χρήση αντιηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας, το οποίο πρέπει να εφαρμόζεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο και επανάληψη του κάθε δύο ώρες ή πιο συχνά εάν υπάρχει έντονη εφίδρωση ή κολυμπάτε.
Παρόλα τα προληπτικά μέτρα πρέπει να υπάρχει σωστή προετοιμασία για άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του ηλιακού εγκαύματος. Η ανακούφιση από ηλιακό έγκαυμα πρέπει να πραγματοποιείται χωρίς καθυστέρηση, ειδικά αν αυτό παρουσιάζεται στο πρόσωπο και την πλάτη, καθώς είναι εξαιρετικά ενοχλητικό. Η θεραπεία του ηλιακού εγκαύματος είναι συμπτωματική και διαφέρει ανάλογα με τη σοβαρότητά του. Για ήπια εγκαύματα από τον ήλιο, κρύα επιθέματα μπορεί να χρησιμοποιηθούν, όπως γάζα ή ένα μαλακό καθαρό ύφασμα, με εφαρμογή στην περιοχή που έχει καεί από τον ήλιο για 15-20
λεπτά. Ένα δροσερό ντους (όχι παγωμένο) ή μπάνιο θα περιορίσει τη διείσδυση του εγκαύματος και θα ανακουφίσει από τον οξύ πόνο, ενώ αποφεύγουμε το τρίψιμο του δέρματος, χρησιμοποιώντας μαλακές πετσέτες για να στεγνώσουμε απαλά το σώμα.
Ακολούθως, συνίσταται η χρήση κρέμας με ενυδατικές, αναπλαστικές και καταπραϋντικές ιδιότητες, που θα βοηθήσει στην επούλωση, ενυδάτωση και ανάπλαση του δέρματος, ενώ παράλληλα θα προστατεύσει από μικρόβια και βακτηρίδια. Τέλος, πρέπει να αποφεύγετε η περαιτέρω έκθεση στον ήλιο, ενώ πρέπει να παραμείνουμε ενυδατωμένοι για να αποφύγουμε την αφυδάτωση.
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις παρουσιάζονται σοβαρά δερματικά προβλήματα όπως κάψιμο και φουσκάλες, μαζική απώλεια υγρών (αφυδάτωση), ηλεκτρολυτικές διαταραχές και ενδεχομένως λοίμωξη, που μπορεί να οδηγήσουν σε σοκ ή ακόμα και θάνατο. Ο ισχυρός πόνος που δεν ανακουφίζεται από τα κλασικά παυσίπονα, όπως και τα παραπάνω συμπτώματα χρήζουν ιατρικής επίβλεψης.