top of page

Όλα όσα θες να γνωρίζεις για τις ασθένειες του καλοκαιριού

Παναγιώτης Ι. Μιστυλής MD, MSc.,
Ειδικός Παθολόγος, Εξειδικευθείς στη μονάδα λοιμώξεων Τζανείου Γ.Ν. Πειραιά

1 Αυγ 2023

Το καλοκαίρι έχει φτάσει και μαζί με αυτό και οι ασθένειες που εμφανίζονται κατά την θερινή περίοδο.

Παρόλο που μπορούν να δημιουργήσουν δυσκολίες στις καλοκαιρινές μας διακοπές, συνήθως δεν είναι σοβαρές και αντιμετωπίζονται εύκολα.

Οι συνηθέστερες είναι:
1. Θερμοπληξία
2. Τροφική δηλητηρίαση
3. Ηλιακό έγκαυμα
4. Ιογενής νόσος από τσίμπημα κουνουπιών

Που οφείλονται και ποια η θεραπεία τους:

1. Θερμοπληξία: είναι η πλέον σοβαρή ασθένεια που προκαλείται στον άνθρωπο λόγω υψηλής θερμοκρασίας. Όταν ο οργανισμός βρεθεί σε αυτή την κατάσταση, το σώμα δεν ελέγχει την θερμοκρασία του, αποβάλλοντας την περίσσεια θερμότητα.

Η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται γρήγορα και οι μηχανισμοί εφίδρωσης αποτυγχάνουν.
Τα συμπτώματα θερμοπληξίας περιλαμβάνουν:
• Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος άνω των 39,5-40 °C
• Το δέρμα γίνεται κόκκινο, ζεστό και ο καρδιακός παλμός είναι γρήγορος
• Πονοκέφαλος
• Ναυτία
• Έμετοι
• Απώλεια συνείδησης

Σημαντικό είναι να καλέσουμε ιατρική βοήθεια, να μεταφέρουμε τον ασθενή σε σκιερό μέρος, να μειώσουμε την θερμοκρασία του με οποιοδήποτε τρόπο π.χ. διαβρέχοντάς τον με χλιαρό νερό. Επιπλέον, βοηθά σημαντικά η τοποθέτηση παγοκυστών στην περιοχή των βουβώνων ή και στις μασχάλες. Χρειάζεται επίσης παρακολούθηση μετρώντας τη θερμοκρασία του σώματος μέχρι αυτή να κατέβει στους 38 °C .

Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο θερμοπληξίας είναι: ο πυρετός, τα ηλιακά εγκαύματα, το αλκοόλ.
Μέτρα πρόληψης κατά της θερμοπληξίας:
- Η λήψη άφθονων υγρών
- Η παραμονή σε σκιερό μέρος
- Η χρήση αντηλιακών κρεμών

2. Τροφική Δηλητηρίαση: είναι το αποτέλεσμα της κατανάλωσης μολυσμένων ή αλλοιωμένων τροφίμων και νερού. Το χαλασμένο φαγητό είναι η πιο συχνή αιτία τροφικής δηλητηρίασης τους θερινούς μήνες λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.

Οι τροφικές δηλητηριάσεις οφείλονται κυρίως σε μικρόβια (Salmonella), ιούς (Ηπατίτιδα Α), χαλασμένα τρόφιμα (συχνότερα μανιτάρια, θαλασσινά, αυγά) και μη επαρκώς πλυμένα φρούτα και λαχανικά.
Τα συμπτώματα τροφικής δηλητηρίασης είναι:
• Ναυτία
• Έμετος
• Διάρροια
• Πόνος στην κοιλιά
• Πονοκέφαλος
• Πυρετός
• Αίσθημα αδυναμίας

Τα συμπτώματα διαρκούν συνήθως 1-2 ημέρες. Αποφύγετε την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες και γαλακτοκομικά προϊόντα. Φροντίστε να καταναλώνετε στέρεες τροφές (ρύζι, κοτόπουλο, πατάτες, καρότα) και να πίνετε πολλά υγρά. Ζητήστε ιατρική βοήθεια εάν οι έμετοι και οι διάρροιες επιμένουν πάνω από 2 ημέρες με υψηλό πυρετό, ζάλη ή αίμα στα κόπρανα ή αν ανήκετε σε ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένα άτομα, βρέφη, εγκύους, κλπ.).

Μέτρα πρόληψης κατά της τροφικής δηλητηρίασης:
- Καλό πλύσιμο των χεριών
- Καλό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών
- Καλό ψήσιμο κρέατος, ιδίως στο κοτόπουλο

3. Ηλιακό Έγκαυμα: Είναι μια φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού στη βλάβη που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) στα εξωτερικά στρώματα του δέρματος.
Ο τύπος δέρματος καθορίζει την ευαισθησία, συνεπώς άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Παρόλα αυτά όλοι οι τύποι δέρματος μπορούν να καούν. Η έκθεση στον ήλιο αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.

Ο δείκτης UV είναι πλέον καθοριστικός παράγοντας. Ένας υψηλός δείκτης UV σημαίνει ότι το απροστάτευτο δέρμα θα καεί γρήγορα και σημαντικά. Προσοχή κατά τις μεσημεριανές ώρες, δηλαδή μεταξύ 11:00 και 16:00, όταν ο ήλιος είναι πολύ δυνατός. Κάθε έγκαυμα όσο ήπιο και αν είναι, είναι σημάδι τραυματισμού στο δέρμα που μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη γήρανση ή ακόμη και σε καρκίνο του δέρματος.

Κατά το ηλιακό έγκαυμα, το δέρμα κοκκινίζει και πονάει. Εάν το έγκαυμα είναι σοβαρό, εμφανίζει οίδημα και φουσκάλες στην επιφάνεια του δέρματος. Πιθανό είναι να αισθανθείτε πυρετό, ρίγη, ναυτία, ή και πονοκέφαλο.
Τα ηλιακά εγκαύματα κατηγοριοποιούνται με βάση την σοβαρότητα της βλάβης που προκαλείται στο δέρμα. Οι δυο πιο συνηθισμένοι τύποι είναι:
• Ηλιακό έγκαυμα πρώτου βαθμού: Βλάβη στο εξωτερικό στρώμα του δέρματος.
• Ηλιακό έγκαυμα δευτέρου βαθμού: Βλάβη στο εσωτερικό στρώμα του δέρματος.

Θεραπείες για το ηλιακό έγκαυμα:
- Κομπρέσες: εφαρμόστε κρύες κομπρέσες στο δέρμα ή κάντε ένα δροσερό μπάνιο για να απαλύνετε το έγκαυμα
- Κρέμες ή τζέλ που περιέχουν κορτιζόνη για την αντιμετώπιση της φλεγμονής, στην περίπτωση που υπάρχουν φυσαλίδες συνιστάται αντισηψία
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την ανακούφιση από το πρήξιμο και τον πόνο
- Ενυδάτωση

Μέτρα για την αποτροπή του ηλιακού εγκαύματος
- Καπέλο με φαρδύ γείσο
- Ρούχα που καλύπτουν το σώμα
- Γυαλιά ηλίου που εμποδίζουν την υπεριώδη ακτινοβολία
- Αντηλιακό! Όσο μεγαλύτερο δείκτη προστασίας έχει, τόσο το καλύτερο!

4. Ιογενής νόσος από τσίμπημα κουνουπιών: Τα κουνούπια μπορούν να μεταφέρουν ιούς, βακτήρια και παράσιτα μέσα από το σάλιο τους. Όταν τα κουνούπια τσιμπάνε μπορούν να μεταδώσουν στο ανθρώπινο σώμα αυτούς τους παθογόνους ιούς, προκαλώντας σοβαρή ή ακόμα και απειλητική ασθένεια για τη ζωή. Είναι φορείς ελονοσίας, ιού του Δυτικού Νείλου, Δάγκειου πυρετού και πολλών ιών που προκαλούν εγκεφαλίτιδα.
Μην ξύνετε το σημείο που σας τσίμπησε το κουνούπι, γιατί υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α ή χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο.

Πως να αντιμετωπίσετε το τσίμπημα από κουνούπι:
- Πλύνετε το σημείο με κρύο νερό και σαπούνι και στη συνέχεια τοποθετήστε πάγο, ώστε να μειωθεί ο κνησμός
- Ανακούφιση προσφέρει μια κρέμα υδροκορτιζόνης ή καλαμίνης
- Εάν προκληθεί σοβαρή αλλεργική αντίδραση, συστήνονται από του στόματος αντιϊσταμινικά και τοπικές αλοιφές με βενζοκαΐνη
- Εάν εμφανίσετε πυρετό, πονοκέφαλο και κόπωση είναι επιτακτική η επικοινωνία με τον ιατρό σας

Δεν αφήνουμε τις ασθένειες του καλοκαιριού να μας χαλάσουν τις διακοπές, τη διασκέδαση και την καλοκαιρινή διάθεση. Ωστόσο, φροντίζουμε να αντιμετωπίζουμε εγκαίρως και αποτελεσματικά τις συνθήκες που τις ευνοούν και απολαμβάνουμε το καλοκαίρι μας ανέμελοι!

bottom of page