Προτεινόμενα αθλήματα ανά ηλικία

Σε μια εποχή όπου η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα αγγίζει τα όρια της επιδημίας, η καθημερινή σωματική δραστηριότητα στην παιδική ηλικία δεν κρίνεται πλέον προαιρετική, αλλά απαραίτητη!

Η άθληση για τα παιδιά σήμερα είναι ουσιαστικά το παιχνίδι μιας εποχής όπου οι αλάνες έχουν εξαφανιστεί και δεν υπάρχει πια χρόνος, ευκαιρία ή και ασφάλεια για ελεύθερο παιχνίδι στις γειτονιές. Γι’ αυτό να θυμάστε ότι ο βασικός στόχος της άθλησης πρέπει να είναι πρωτίστως μια ευχάριστη δραστηριότητα και μια πολύτιμη εμπειρία για το παιδί.

Τα οφέλη της οργανωμένης άθλησης για το παιδί

• Βελτιώνει τη φυσική του κατάσταση και το βοηθάει να υιοθετεί υγιεινά πρότυπα διαβίωσης που θα το ακολουθούν σε όλη του τη ζωή.
• Μειώνει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας όπως η παχυσαρκία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η οστεοπόρωση και οι ποικίλες αναπτυξιακές διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος.
• Συμβάλλει στην ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων και του νευρομυϊκού συντονισμού.
• Το παιδί γίνετε μέλος μιας ομάδας, μαθαίνει να ενεργεί ισότιμα και με κανόνες και συμμετέχει σε μια προσπάθεια προς ένα κοινό στόχο.

Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει ένα παιδί να αθλείται;
Η χρονική στιγμή που ένα παιδί είναι έτοιμο για έναρξη μιας αθλητικής δραστηριότητας, έχει σχέση με το αν έχει αναπτύξει τις κατάλληλες δεξιότητες( φυσικές, πνευματικές, κοινωνικές ) που απαιτούνται για το κάθε άθλημα.

Η ηλικία των 6 ετών είναι καλή για να ξεκινήσει το παιδί κάποιο άθλημα. Παρόλο που υπάρχουν τμήματα και για μικρότερες ηλικίες (από 3 ή 4 χρονών) αλλά και αθλήματα για νεογέννητα (π.χ. baby swimming, baby yoga κτλ.), η εξειδίκευση από μικρή ηλικία και η προπόνηση αρκετές ημέρες μέσα στην εβδομάδα, μακροπρόθεσμα δεν αποτελεί απαραίτητα πλεονέκτημα.

Με ποια κριτήρια επιλέγουμε το κατάλληλο άθλημα;
• Ποια είναι η προσέγγιση του προπονητή; Δίνει έμφαση στον ανταγωνισμό και στη νίκη ή στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων, στη συλλογική δουλειά και στην ευχαρίστηση;
• Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ή η ομάδα που θέλετε να γράψετε το παιδί σας δέχεται αρχάριους; Προτιμήστε ομάδες ή προγράμματα που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή νέων μελών, ανεξάρτητα από την ηλικία τους ή το επίπεδο των δεξιοτήτων τους.
• Το συγκεκριμένο άθλημα ταιριάζει στο παιδί σας; Πολλές φορές για να ανακαλύψετε ποια δραστηριότητα ταιριάζει στα γούστα και την ιδιοσυγκρασία του παιδιού σας μπορεί να χρειαστούν κάποιες δοκιμές.
• Το παιδί σας απολαμβάνει τη δραστηριότητα; Έχει σημασία να περνάει καλά και να απολαμβάνει το άθλημα ή τη δραστηριότητα που έχετε επιλέξει. Σε καμία περίπτωση δεν ωφελεί να επιλέξετε αθλήματα που αρέσουν μόνο σε εσάς.

Προτεινόμενα αθλήματα

Παιδιά 2-5 ετών
Παιδιά μικρότερα των 6 ετών δεν διαθέτουν κινητικές δεξιότητες που απαιτούνται σε ομαδικά αθλήματα. Διαθέτουν περιορισμένη ισορροπία και προσοχή, ενώ η όραση και η ικανότητά τους να παρακολουθούν ταχέως κινούμενα αντικείμενα δεν έχουν αναπτυχθεί ικανοποιητικά. Για αυτό το λόγο, είναι καλό να επιλέγονται δραστηριότητες που εξυπηρετούνται από τις βασικές δυνατότητες των παιδιών αυτών των ηλικιών όπως: τρέξιμο, κολύμπι, ποδήλατο, να πετούν και να πιάνουν τη μπάλα, να πέφτουν κάτω και να κυλιούνται. Ο χορός, το μπαλέτο και το ποδόσφαιρο συστήνονται μετά τη συμπλήρωση των 3 ετών. Στις ηλικίες αυτές τα παιδιά πρέπει να παίζουν και να αυτοσχεδιάζουν, χωρίς να μπαίνουν κανόνες από τους μεγάλους.

Παιδιά 6-9 ετών
Στο εύρος αυτών των ηλικιών τα περισσότερα παιδιά έχουν αποκτήσει κινητικές δεξιότητες για απλά σπορ. Καθώς όμως ο συγχρονισμός χέρι – μάτι, που είναι απαραίτητος για την εκτέλεση πιο πολύπλοκων κινητικών στόχων με ενστικτώδη μορφή ακόμα υπολείπεται, πρέπει να επιλέγονται σπορ που απαιτούν βασικές κινητικές δεξιότητες. Τέτοια είναι: το τένις, ο στίβος, η ρυθμική γυμναστική, οι πολεμικές τέχνες και το σκι.
Τα σπορ όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το βόλεϊ, τα οποία απαιτούν οφθαλμοκινητικό συγχρονισμό και γρήγορες αποφάσεις κατά την ώρα του παιχνιδιού, αποδεικνύονται δύσκολα για αυτά τα παιδιά, εκτός αν έχει γίνει προσαρμογή του αθλήματος στις δυνατότητες αυτής της ηλικίας.
Η επιλογή των παραπάνω αθλημάτων σε αυτή την ηλικία πρέπει να γίνεται με στόχο την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, παρά του ανταγωνισμού και της νίκης.

Παιδιά 10-12 ετών
Σε αυτή την ηλικία τα πιο πολλά παιδιά είναι έτοιμα για πολύπλοκα σπορ. Έχουν αποκτήσει τις κινητικές και αντιληπτικές εκείνες ικανότητες που απαιτούνται για τα ομαδικά αλλά και τα αθλήματα στρατηγικής.
Πολλά από τα παιδιά αυτής της ηλικίας μπαίνουν στην εφηβεία. Έτσι οι σωματικές διαφοροποιήσεις ιδίως μεταξύ των αγοριών φαντάζουν δραματικές. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την επιλογή του αθλήματος που ταιριάζει στο κάθε παιδί.

Αγόρια που αναπτύσσονται με ταχύ ρυθμό την περίοδο της εφηβείας, είναι ψηλότερα, βαρύτερα και δυνατότερα. Αυτό τους δίνει ένα φυσικό πλεονέκτημα αλλά δε σημαίνει ότι είναι και πιο προικισμένα ή ότι θα υπερτερούν επί μακρόν. Καλό είναι να ανταγωνίζονται παιδιά ίδιου σωματότυπου. Αντίθετα, αγόρια που ωριμάζουν σωματικά κάπως αργότερα μπορεί να βιώσουν σωματικό μειονέκτημα. Τα παιδιά αυτά πρέπει να ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε σπορ με λιγότερη έμφαση στο σωματικό μέγεθος όπως το τένις, το κολύμπι, οι πολεμικές τέχνες και τα αθλήματα στίβου.

Ο ρόλος των γονέων
Προτείνουμε οι γονείς να διατηρούν ρεαλιστικές προσδοκίες για την εξέλιξη και τις επιδόσεις των παιδιών τους και να δίνουν έμφαση στον ψυχαγωγικό χαρακτήρα του αθλήματος. Να μην ξεχνούν να τα επαινούν για την προσπάθεια τους και να τα ενθαρρύνουν σε περίπτωση αποτυχίας.
Η επικοινωνία με τους προπονητές αλλά και με άλλους γονείς μπορεί να αποφέρει θετικά αποτελέσματα, καθότι με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζουν τις κατάλληλες συνθήκες άσκησης και την αποφυγή υπερβολικής πίεσης στα παιδιά.

Ως επίλογο μπορούμε να πούμε: «Ναι στην άθληση, ναι στη σωματική δραστηριότητα, χωρίς υπερβολές, για υγιή και χαρούμενα παιδιά»!