Η θεραπευτική δύναμη της αγκαλιάς

Αγκαλιάζουμε όταν είμαστε ενθουσιασμένοι, χαρούμενοι, λυπημένοι, όταν θέλουμε να παρέχουμε υποστήριξη και παρηγοριά, όταν θέλουμε να μοιραστούμε συναισθήματα και ζεστασιά με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
H αγκαλιά αποδεδειγμένα μας κάνει πιο υγιείς και πιο ευτυχισμένους αφού σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα οφέλη της ξεπερνούν αυτό το ζεστό συναίσθημα που νιώθει κανείς όταν κρατά κάποιον στην αγκαλιά του.

Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η αγκαλιά μπορεί να μειώσει τον άγχος, να περιορίσει την πιθανότητα ενός ατόμου να αρρωστήσει, ενώ παράλληλα κάνει καλό στην υγεία της καρδιάς.
Κύρια υπεύθυνη για τη θεραπευτική της επίδραση είναι η ωκυτοκίνη, την οποία οι επιστήμονες συχνά αποκαλούν «ορμόνη αγκαλιάς». Αυτό συμβαίνει επειδή τα επίπεδά της ανεβαίνουν όταν αγκαλιάζουμε, αγγίζουμε ή καθόμαστε κοντά σε κάποιον άλλο. Η ωκυτοκίνη συνδέεται με την ευτυχία και το λιγότερο άγχος. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι αυτή η ορμόνη έχει ισχυρή επίδραση στις γυναίκες και ότι τα θετικά οφέλη της είναι ισχυρότερα σε εκείνες που είχαν καλύτερες σχέσεις και πιο συχνές αγκαλιές με τον σύντροφό τους.

Σήμερα δυστυχώς πολλοί άνθρωποι ζουν μοναχικές ή πολυάσχολες ζωές με μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και λιγότερο άγγιγμα. Οι σύγχρονες κοινωνικές συμβάσεις συχνά ωθούν τους ανθρώπους να μην αγγίζουν άτομα με τα οποία δεν έχουν άμεση σχέση, παρά τα αδιαφιλονίκητα πλέον οφέλη του συναινετικού πάντα αγγίγματος. Η κατάσταση επιδεινώθηκε με την πανδημία του κορωνοϊού, η οποία αύξησε τον φόβο και τη διστακτικότητα απέναντι στο άγγιγμα και την αγκαλιά.

Από την άλλη, εξαιτίας της πανδημίας, πολλά άτομα συνειδητοποίησαν τη σημασία της ανθρώπινης επαφής. Η αγκαλιά έγινε δυσεύρετη και πολύτιμη. Ξάφνου απέκτησε αξία αυτό που μέχρι πρότινος ήταν δεδομένο. Η αγκαλιά με τον άνθρωπό μας, με το παιδί μας, με το κατοικίδιο μας και γιατί όχι, μια αγκαλιά στον εαυτό μας, μια αγκαλιά που πλέον μπορεί να δοθεί με επίγνωση, με ενσυνειδητότητα, απολαμβάνοντας όλα τα οφέλη του αγγίγματος και της επαφής.

♥ Μια αγκαλιά για τα παιδιά…
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονισθούν τα ιδιαίτερα οφέλη της αγκαλιάς για τα παιδιά. Τα παιδιά χρειάζονται πολλή αισθητηριακή διέγερση καθώς ο εγκέφαλός τους μεγαλώνει και αναπτύσσεται. Επειδή τα νεογέννητα πρώτα μαθαίνουν να εξερευνούν τον κόσμο μέσω της αφής, η σωματική επαφή, όπως η αγκαλιά και η επαφή δέρμα με δέρμα, είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη. Από τις πέντε αισθήσεις μας, η αφή είναι η πρώτη που αναπτύσσεται, επομένως το άγγιγμα παρέχει την τόνωση που χρειάζονται οι νεαροί εγκέφαλοι. Καθώς το μωρό σας μεγαλώνει, θα συνεχίσει να επωφελείται από το να λαμβάνει και να δίνει σωματική στοργή. Οι σχετικές έρευνες αποκαλύπτουν ότι, τα παιδιά που παίρνουν περισσότερες αγκαλιές, έχουν πιο ανεπτυγμένο εγκέφαλο. Αντιθέτως, όταν τα παιδιά στερούνται τη σωματική επαφή, το σώμα τους δεν θα ανταποκριθεί στα αναμενόμενα ορόσημα ανάπτυξης.
Οι αγκαλιές όχι μόνο είναι καλές για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη σωματική ανάπτυξη των παιδιών, αλλά υποστηρίζουν επίσης τη συναισθηματική ανάπτυξη.
Πολλοί ενήλικες ανησυχούν ότι η αγκαλιά σε ένα παιδί που έχει ξεσπάσει θα ενισχύσει την κακή συμπεριφορά. Αυτό όμως είναι μύθος. Όταν ένα νήπιο έχει συναισθηματικό ξέσπασμα, απελευθερώνει συναισθήματα ως απάντηση σε κάτι στο περιβάλλον του. Τα παιδιά χάνουν τον έλεγχο των συναισθημάτων τους, όπως και οι ενήλικες μερικές φορές. Η διαφορά είναι ότι τα παιδιά δεν έχουν μάθει πώς να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους. Το να αγκαλιάζετε το παιδί σας σε αυτές τις στιγμές έντονων συναισθηματικών εκρήξεων, θα το ηρεμήσει και θα του διδάξει ότι είστε εκεί για να το υποστηρίξετε στις δύσκολες στιγμές.
Όπως συμβαίνει άλλωστε και με τους ενήλικες, οι αγκαλιές ενεργοποιούν την απελευθέρωση ωκυτοκίνης, μειώνοντας τα επίπεδα των ορμονών του στρες και βοηθώντας τα παιδιά να αναπτύξουν ανθεκτικότητα. Παράλληλα, βελτιώνουν την εμπιστοσύνη, μειώνουν τον φόβο και ενισχύουν τις σχέσεις. Και αυτά τα οφέλη είναι αμοιβαία. Η ανταλλαγή σωματικής στοργής ανάμεσα στον γονέα και το βρέφος δημιουργεί έναν ιδιαίτερο δεσμό που πρέπει να καλλιεργηθεί σε όλη την παιδική ηλικία. Καθώς το παιδί θα μεγαλώνει, ο δεσμός θα εξελίσσεται, αλλά η ανάγκη της αίσθησης αυτού του αγγίγματος που τον τροφοδοτεί, δεν θα εξαλειφθεί ποτέ.
♦ Η άβολη αγκαλιά
Είναι σημαντικό βεβαίως να διευκρινιστεί ότι όλα τα παραπάνω θετικά οφέλη προκύπτουν από τις επιθυμητές αγκαλιές, καθώς επίσης και να υπογραμμιστεί στο πλαίσιο αυτό η σημασία της σωματικής αυτονομίας. Οι γονείς καλό είναι από νωρίς να διδάξουν στα παιδιά τους πώς να αρνούνται ευγενικά τις αγκαλιές και να αντιμετωπίζουν τις δυνητικά άβολες συνέπειες. Τα παιδιά είναι σημαντικό να καταλάβουν ότι το σώμα τους τους ανήκει και δεν χρειάζεται να δέχονται ή να δίνουν αγκαλιές που τα κάνουν να νιώθουν άβολα. Οι γονείς επίσης οφείλουν να υποστηρίζουν την προτίμηση του παιδιού να αποφύγει την αγκαλιά και να μην αφήνουν κανέναν να τα αγκαλιάσει – ακόμη και καλοπροαίρετους συγγενείς και οικογενειακούς φίλους – εκτός εάν τα ίδια θέλουν να γίνει η αγκαλιά. Παράλληλα, μπορούν να προτείνουν εναλλακτικούς τρόπους επαφής και χαιρετισμού και να επισημάνουν στο παιδί ότι η αποφυγή μιας αγκαλιάς δε σημαίνει ότι δεν μπορούν στο μέλλον να αλλάξουν γνώμη.

Σε κάθε περίπτωση η αγκαλιά μπορει να ενισχύσει την υγεία και την ευτυχία σε μικρούς και μεγάλους καθώς και να αποτελέσει ένα καλό μάθημα σωματικής αυτονομίας και αυτοφροντίδας. Ας ελπίσουμε ότι η επίγνωση της θεραπευτικής της δύναμης θα άρει σταδιακά την επιπλέον διστακτικότητα μετά το πέρας της πανδημίας και θα μπορέσουμε όλοι να επωφεληθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο από αυτή.